Basic HTML Version
213
velayet-i suğra (küçük velilik) konaklarıdır. Bu konaklarda salik kendi
içinden gaflet, kibirlilik, tembellik, kendisini beğenmek gibi hastalıkları
atmış durumundadır.
Salikin nefsi bu durumda Allah’ın (c.c.) emirlerini yerine getirerek
haramdan sakınır. Fakat, arzularından ayrılmışsa da durgun bir duruma
gelmişse de tam olarak olgunluk makamına, beğenilir sıfatlara kavuşacak
marifete malik değildir. Zira Allah (c.c.) bir insanı beğenirse celal ve ulu-
luk makamından nida ederek şöyle der; “Ey insan, toprak ve topraktan
yapılmış! Yaratılan nerede, bütün varlıkları bilgisiyle kaplamış, akıl almaz
yücelikte Yaratan Allah nerede!” Bu nidadan, kul kendisinin çok uzak, çok
liyakatsiz bir yerde, Yüce Allah’ın her şeye egemen çok yüce bir makamda
olduğunu anlar dereceye gelir. O zaman görüyor ki daha önce yaptıkları
sevgi, yakınlık, ünsiyyet, ulaşma, yaklaşma davası gerçekten uzaktır. Çün-
kü yaratılan ve her kötü arzularla kapsanan insan ile Yüce Allah’ın arasın-
da hiçbir münasebet yoktur.
Salik böyle düşünürken halinden mahcup olur. Geriye doğru adım atar.
Nefsini, hastalıklardan daha ziyade tedavi etmeye yeltenir. Bu makam
ikilik makamıdır. Çünkü salik bir tarafta kendisini yakınlık, ünsiyyet ve
muhabbet deryasında bulduğu halde başka bir tarafta aynı salik nefsin tez-
kiyesi ile kulların irşadı ile her önemli işler için tedbir almakla uğraşır.
Bu makamda insanı oluşturan unsurlar nur kesilir. Her unsur kendisine
layık bir olgunluğa bir meziyet ve fazilete kavuşur. Çünkü bahsedilen le-
taif nurani ve berrak hale gelmişler. Letaifin nurluluğu yansıma sureti ile
unsurları nurlandırarak başka özellikleri kendilerine kazandırmıştır.
Toprağın özelliği olan gevşeklik; usluluğa, sabıra ve insanlardan gelen
eziyete karşı tahammül ve dayanmaya dönüşür.
Kapla renklenen su özelliği ki, bu da münafıklığın belirtisidir; tek renge
dönüşür. Öyle ki nifak özelliği kendisinden uzaklaşmış kimse daima bir
renktedir, bir boyadadır. Yüce Allah’ı razı edecek bir durumdadır. Yanında
oturan kimse olgunluktan ve güzellikten başka kendisinden göremez.
Ateşin özelliği olan nefsin arzusu ve kızgınlık gayrete ve her şerefi koru-
maya dönüşür. Bu halde olan bir insan kızması nefsi için değil, Allah (c.c.)
içindir. Sevgisi nefsin arzusunu yerine getirmek için değil, Allah’ın (c.c.)
sevdiğini yerine getirmek içindir.
ŞEYH M. İZZETTİN EL-HAZNEVİ’NİN (K.S.) HAYATI