Basic HTML Version
82
sek piyasa kazanabilir, başkalarda kesada uğramış, kalitesi düşük mal gibi
olabilir. Sonra Yüce Allah (c.c.) ilmiyle her zamanı, her mekânı, her insanı
kapsadığından dolayı, verdiği kanun -emre veyahut nehye dayalı olsun-
genel anlamda insanın fıtratına çok uygundur. Bunun dışındakiler eğrilik,
sapıklık, çıkar, taklit veyahut çevre hâkimiyetinde kalmaktan doğar. Bu da
karlı değil, bilakis zararın yegane etkenidir.
88. İnsan, iman, ibadet ve üstün ahlakıyla değer kazanabilir. Bunlardan
soyutulmuş ise, sade şer kesildiğinden derece itibariyle anlayışsız hayvan-
lardan daha da düşük olur. Yüce Allah buyurur:
44
ع
لي �
ب َ
س ُّ
ل َ
ضَ
ا ْ
م ُ
ه ْ
ل َ
ب ِ
ما َ
عْ
نَ
ْ
لا َ
ك َّ
ل ِ
ا ْ
م ُ
ه ْ
ن ِ
ا
“Onlar davar, sığır ve deveden başka bir şeye benzemiyor. Belki yol
itibariyle daha da sapıktırlar.”
27
89. Ademoğlu güzel amellerle üstün ahlakla bezenmezse çıplak toprağa
benzer. Topraktan çıplak bölüm ya yararı olmayan taşlıktır veyahut sadece
kumsaldır. Kirden ve tozdan başka verimi olmaz. Bu da ne hayvanlara
otlak ne de binaların kurulmasına elverişli olabilir.
90. Toplum ve ferde üstün ahlaktan daha yüksek bir haslet yoktur. Zira
üstün ahlak Yüce Allah’ın rızasının sebebidir. Yarattıklarının sevgisinin
calibidir (çekicisidir). Bu ikisi de her iki cihanda başarıyı ve kurtuluşu ge-
rektiren amillerdir.
91. Nefsi temiz olan bir insan ceylana benzer. Her toplumda ve her asır-
da sevilir ve görülmesi arzulanır.
92. Her türlü çirkinlikten çekinmekle kendisini Yüce Allah’ın gözeti-
minde bulup uygun davranmakla ve Yüce Allah’ın hidayetiyle hidayetlen-
mekle nefsin üstünlüğü görünür hale geldiği gibi, her insana karşı münasip
davranışla güzellikleri söyleyip, ayıplardan göz yummakla, küçüğe merha-
metli davranıp büyüğe saygı göstermekle her şeyi Yüce Allah’ın muradı ve
mahluku olduğundan onlara değer vererek saygı ve sevgi gözüyle bakmak-
la da nefsin üstünlüğü görülebilir.
93. Bir insan bir insanı severse sevgilisinin evini de duvarını da kendi-
sine mensup her şeyi de sevmelidir. Doğru sevgi budur.
27 Furkan suresi, ayet 44
KÜLLİYAT-I SUĞRA