Basic HTML Version
199
calı olsaydı Peygamber (s.a.v.) bu cümleyi bu mübarek hadisin sonunda
zikretmezdi.
Bazen şiddetli sevgi insanı mahv u fenaya götürür. Öyle ki seven ken-
disini kaybeder ve ancak sevgiliyi görür, sevgiliyi düşünür. Bu, iki insan
arasındaki sevginin etkisidir. Düşün, kul Yüce Allah’ın cemalinden bir te-
celli görürse, nurundan bir pırıltısını kalbinde hissederse, azametini bilip
ihsanını anlarsa, daima kemalde olan varlığını idrak ederse duygulanmaz
mı, bu duygular onu muhabbet deryasına daldırmaz mı, bu makamda kul
masivadan el çekmez mi? Gözlerini her şeyden yumup basiretini Yüce
Allah’ın şuunatına karşı açıp beklemez mi?
İşte bu makamda kuldan hikâye yoluyla sathî görüşte şeriata muhalif
bazı ibareler zuhur eder. Sathî görüşlü insan o ibarelerin zahirine bakınca
inkâra, itiraza ve su-i zanna gider. Hâlbuki bu insan, güzel düşünüp hüküm
verseydi kendisine daha hayırlı olurdu.
Onun için İmam-ı Şafii (r.a.) şöyle diyor:
“Uyumsuz bir ibareyi, müna-
sip bir insandan duyarsan, hemen bu yanlıştır, suçtur, deme. O ibareyi
güzel düşün, iyi bir şekilde yorumlamak için kırk tevile git. Baktın ki
elinde iyi bir tevil kalmadı, sus. Çünkü susmak da hikmettir.”
Mevlana Celalettin Rumi şöyle diyor: Firavun,
ى ٰ
ل ْ
ع َ
لا ُ
م ُ
ك ُّ
ب َ
ر ا َ
ن َ
أ
Ben en
yüce Rabbinizim.
16
Ebu Yezid-i Bestami,
ُّ
ق َ
ح ْ
لا ا َ
ن َ
أ
Ben hakkım,
dedi. İkisi-
nin kelamı da şeriatın zahirine muhaliftir.
Fakat Firavunun kelamı tufana, garka, helake, nefret ve lanete sebep
oldu. Ebu Yezid-i Bestaminin ibaresi ise, ilahi feyze, ruhani lezzete, mane-
vi hayata, muhabbet ve rahmete vesile oldu.
Çünkü Firavunun sözü cehaletten, karanlıktan, kibirlilikten, zulümden,
putperestlikten ve küfürden ileri geldi. Ebu Yezid-i Bestaminin ibaresi ise
ilimden, nurdan, alçak gönüllülükten, adaletten, hakperestlikten meydana
geldi. O, kopardığı tufanın içinde gark oldu. Bu ise amaçladığı gülistanın
içinde hayat buldu, huzur buldu. Ona
ِ
راَّ
نلا ِ
با َ
ح ْ
ص َ
أ ْ
ن ِ
م َ
كَّ
ن ِ
إ لي ِ
ل َ
ق َ
ك ِ
ر ْ
ف ُ
ك ِ
ب ْ
عَّ
ت َ
مَ
ت ْ
ل ُ
ق
Azı-
cık küfrünle sevin sen ateş ashabındansın”
17
denildi. Buna
ي ِ
دا َ
ب ِ
ع ي ِ
ف ي ِ
ل ُ
خ ْ
دا َ
ف
16 Nâziât suresi, ayet 24
17 Zümer suresi, ayet 8
TASAVVUF